Ba jı tehtê çı dıbe? - Yel kayadan ne götürür.
Ban qul be bınban şıle. - Dam delikse damdibi ıslaktır.
Baran dısekıne ga bı cıl dıke. - Yağmur durunca öküze çul örtüyor.
Behr bı devê kûçka heram nabe. - Deniz itin ağzıyla haram olmaz.
Bela tên serê mêra. - Bela yiğidin başına gelir.
Bext nadım bı text. - Bahtı tahta değişmem.
Bı desta berda bı lınga bıdû gerya. - Elini bıraktı, ayağı ile ardına düştü.
Bı dınyê bışêwır bı aqlê xwe bık. - Dünyaya danış, aklına göre yap.
Bıla avıs be kengi dızê bıla bızê. - Gebe olsun da ne zaman doğurursa doğursun.
Bıla cwangê rokê bım, ne çêleka sed roji bım. - Bir günün boğası olayım, yüz günün ineği olmayayım.
Bıla dılê mı bı dıl be bıla tûrê kırasê mû lı mı be. - Gönlüm hoş olsun da varsın giysim kıldan olsun.
Bıla hespê çê be bıla bê nal be. - İyi at olsun da varsın nalı olmasın.
Bıla rû bêşe zık ne êşe. - Yüz acısın, karın ağrımasın.
Bırindar bı bırina xwe zane. - Yaralı yarasını bilir.
Bı xweziya dest nagihê baqê keziya. - Keşke ile eller saç örgüsü demetine yetişmez.
Carna mırov jı yarê diya xwere dıbê yabo. - Gün olur insan anasının dostuna baba der.
Çavê derigırtiya lı ê derivekıryaye. - Kapısı kapalı olanın gözü kapısı açık olandadır.
Çêlikê mara bê jahr nabın. - Yılanın yavrusu zehirsiz olmaz.
Çıra jı korare def jı kerare bêfêdeye. - Çıranın köre, davulun sağıra yararı yoktur.
Çû dermanê mizê gû lê esıri. - Sidik ilacına gitti kabız oldu.
Dara xweziya şin nabe. - Keşkenin ağacı yeşermez.
Darê jı bıni nebır. - Ağacı kökünden kesme.
Deryê xerata bı bena gırêdayiye. - Marangozun kapısı iple bağlıdır.
Deryê xwe bıgır ciranê xwe sız dernex. - Kapını kapa, komşunu hırsız çıkarma.
Destê xebıti lı ser zıkê têre. - Çalışan el tok karnın üstündedir.
Destkê bıvır ne jı darê be dar nakeve. - Baltanın sapı ağaçtan olmazsa ağaç devrilmez.
Dev dıxwe rû fedi dıke. - Ağız yer yüz utanır.
Dêhn ne dêhnın; ê jı wan bawer dıkın dêhnın. - Deliler deli değil onlara inananlar delidir.
Dê û dotê şerkırın, bêaqıla bawer kırın. - Ana kız kavga ettiler, akılsızlar inandı.
Dıbêjın tu lı rê qede û bele lı rê. - Derler ki sen yola çıkınca kaza bela birlikte yola çıkar.
Dıkana Bekıro; du qalıb sabûn û çar torbe xwê. - Bekir'in dükkanı; iki kalıp sabun, dört torba tuz.
Dılê şıvên bıxwaze kare jı nêri şir derxe. - Çobanın gönlü isterse tekeden süt çıkarır.
Dılê tırsonek sênga gewr nabine. - Korkak yürekli ak göğsü göremez.
Dınya guleke, bêhn bıke û bıde hevalê xwe. - Dünya bir güldür, kokla ve arkadaşına ver.
Dınya lı dınyê; çavê gur lı mihê. - Dünya durdukça kurdun gözü koyundadır.
Dit ezım nedit dızım. - Gördüyse benim, görmediyse hırsızım.
Dûjmınê te gêrıkek be ji disa hesabê xwe bıke. - Düşmanın bir karınca bile olsa önlemini al.
Dûr bi nure. - Uzak ışıklıdır.
Eger xêr bê welatekiwê bıgıhije hemı cihê welât. - Eğer bir ülkeye iyilik gelirse ülkenin her yerine ulaşır.
Erd bırınc be, av rûn be, ku xwedi tunebe zû xelas dıbe. - Yer pirinç olsa, su da yağ, sahibi yoksa tez biter.
Eyarê bênamûsa fırehe. - Namussuzun postu geniştir.
Ez çı dıbêjım bılûra mı çı dıbêje. - Ben ne diyorum kavalım ne çalıyor.
Ez ezım tu tuye. - Ben benim sen sensin.
Ez hêdi dımeşım bela dıghê mı, ez zû dımeşımez dıghêm bela. - Yavaş yürüyorum bela bana yetişiyor, hızlı yürüyorum ben belaya yetişiyorum.
Ê dızya hıngıv bıke wê mêş pêvedın. - Bal hırsızını arı sokar.
Ê jınê berde lı paniyê nanêre. - Karıyı boşayan ardından bakmaz.
Ê ne dı şerde be şêre. - Kavgada olmayan aslan kesilir.
Ê rabe cihê wi, ê bımre jina wi dımine. - Kalkanın yeri, ölenin karısı kalır.
Êş hat Şam'ê, ecelhati mırın. - Bulaşıcı hastalık Şam'dan geldi, eceli gelenler öldü.
Fala qereçiya lıhev derdıkeve. - Çingenenin falı birdir, atar tutturur.
Feqir çûn xwe dalıqinın ditın ku dewlemend lı ba dıbın. - Fakir kendini asmaya gitti, zenginlerin ipte sallandıklarını gördü.
Galgala ket nav dev û dırana, wê bıgere lı bajar û şarıstana. - Ağız ve dişerin arasına düşen söz, kentleri memleketleri dolaşır.
Giha dıbın kevırde namine. - Taşın altında ot kalmaz.
Gotna rast bı mırov ne xweş tê. - Doğru söz insana hoş gelmez.
Gul ew gul bû baran ji lê hat şıl bû. - Gül gül değildi, yağmur yağdı mahvoldu.
Gur dikujin qijak dıxun. - Kurt öldürür karga yer.
Ha kevır lı cer ket ha cer lı kevır ket. - Ha taş testiye değmiş ha testi taşa.
Hechecikê sılava lı hecêk. - Ey kırlangıç hacca selam söyle.
Hemı çêlek tên dotın, hemi gotın nayên gotın. - Her inek sağılır, her söz söylenmez.
Hem jı dêrê bû hem ji jı mızgeftê. - Hem kiliseden oldu hem de camiden.
Hem serê xwe dışkine hem ji xercê xwe dıde. - Hem başını kırdırıyor, hem de vergisini ödüyor.
Here mıletan, bıgre adetan. - Uluslara git, gelenekler öğren.
Her giha lı ser koka xwe şin tê. - Her ot kendi kökü üzerinde yeşerir.
Her kezizerek sımbêlsorek lı hımbere. - Her sarı örgülünün yanıbaşında bir kaytan bıyıklı vardır.
Her tışt jı zıravi mırov jı stûri dıqete. - Her şey incelikten, insan kabalıktan kopar.
Heta mı xwe naskır mal lı xwe xelas kır. - Kendimi tanıyıncaya kadar malımı bitirdim.
Hevalê bêje "heval heval" mede dû. - "Arkadaş arkadaş" diyen arkadaşın ardından gitme.
Heyfa cıwaniyê piri lı pêye. - Yazık gençliğe, yaşlılık ardından geliyor.
Heywana tu bıgerini wê erzan bıbe. - Gezdirdiğin hayvan ucuz olur.
Hın dıkın hın dıxwun. - Kimi yapar kimi yer.
Hıngıvê debeye dı eyarê kâçıkdaye. - Süzme baldır ama it postu içindedir.
Hûrık hûrık dagır tûrık. - Ufak ufak doldur dağarcığını. Jı hırçkê du eyar dernayê. - Bir ayıdan iki post çıkmaz.
Jın kelehe mêr gırtiye. - Kadın kaledir erkek tutsaktır.
Jı pıra pır dıçe jı hındıka hındık. - Çoktan çok gider, azdan az.
Jı rovi fenektır tune jı eyarê wi pırtır tune. - Tilkiden kurnaz yoktur, derisinden de çok yoktur.
Jı xelkêre masigıro jı xwere kwêsigıro. - Elaleme balıkçı kendine kaplumbağacı.
belki meraklisi cikar diye attim buraya..
hi tera we gotine bav u kalan!!!!sipas lawike qubine